Nowotwory tarczycy rozwijają się w wyniku nieprawidłowej replikacji lub wzrostu komórek tworzących tarczycę. Łagodne guzy tarczycy są określane jako gruczolaki, podczas gdy złośliwe guzy tarczycy są określane jako rak i gruczolakorak. U psów większość guzów tarczycy (około 90%) jest złośliwa ale zwykle nie powoduje nadmiernej produkcji hormonów tego narządu.
Natomiast u kotów, mimo, że większość guzów jest łagodna, są one funkcjonalne, co oznacza, że wytwarzają i powodują nadmiar krążącego hormonu tarczycy. Stan ten zwany jest nadczynnością tarczycy. Tylko około 1-3% kotów ma nowotwory złośliwe, które również powodują nadczynność tarczycy.
Predyspozycje?
Dietetyczne lub środowiskowe: brak
Genetyczne: Golden Retriever, Beagle, Bokser i Husky syberyjski. U kotów nie stwierdzono predyspozycji rasowych.
Objawy?
Zwierzęta z guzami tarczycy mogą nie mieć żadnych znaków lub jedynie powiększenie/guzek na dolnej części szyi. Jeśli jednak guzek uciska na tchawicę (tchawicę), może powodować kaszel lub trudności w oddychaniu. Jeśli naciska na przełyk, może powodować wymioty lub problemy z połykaniem. W przypadku guzów funkcjonalnych i nadczynności tarczycy mogą wystąpić problemy z sercem (szybkie bicie serca i nieprawidłowy rytm) oraz wzmożony głód i pragnienie oraz drżenie mięśni. Może również powodować zmiany w zachowaniu, np. koty mogą się myć mniej niż zwykle (sierść staje się zaniedbana, matowa lub tłusta) i mogą stać się niespokojne a nawet agresywne.
Uwaga: u około 10% kotów z nadczynnością tarczycy występuje tzw. apatyczna nadczynność tarczycy. U tych kotów typowe objawy nadpobudliwości i zwiększonego apetytu zastępuje depresja i brak apetytu i w konsekwencji utrata wagi.
Diagnostyka?
Badanie kliniczne: wyczuwalny guz, przyspieszenie akcji serca, wypadanie okrywy włosowej
Badanie krwi: TSH, T4
Obrazowanie diagnostyczne: Scyntygrafia tarczycy, USG, CT, MRI
Biopsja – u psów obowiązkowo!
Leczenie?
Psy: zabieg chirurgiczny, chemioterapia, radioterapia, stosowanie radioaktywnego jodu (I-131)
Koty: radioaktywna terapia jodem (I-131), terapia metimazolem, w ostateczności zabieg chirurgiczny